Blog Layout
noreply • 26. október 2018

 

Drepur skriftarkennsla sköpun?

Ég velti þessu fyrir mér þegar ég horfi á meðfylgjandi mynd. Sonur minn hann Tómas hóf skólagöngu sína þegar hann var 5 ára. Hann var þá eins og flest börn á hans aldri búinn að fara í gegnum leikskóla þar sem lögð var áhersla á að kynnast helstu hljóðum, bókstöfum og tölustöfum – allt í gegnum leik í afslöppuðu og kærleiksríku umhverfi. Við bjuggum á þessum tíma í landi þar sem töluð var enska.   

Þegar hann hóf grunnskólagöngu sína 5 ára var okkur foreldrunum gerð grein fyrir því að í þessum skóla væri tungumálið nánast heildstætt. Einn af mikilvægum grunnþáttum skólagöngunnar væri sköpun og þannig væri mikilvægt að þau fengju að skapa hver á sinn hátt og vaxa sem einstaklingar – hvert á sinn hátt. Í þessu skólastarfi fór öll vinna barnanna fram í stílabókum eða á óútfylltum skjölum í tölvunni. Við foreldrarnir vorum beðin um að kenna ekki skrift sérstaklega og að kaupa ekki skriftarbækur – heldur miklu frekar að hvetja Tómas til að skrifa, halda dagbók – skrifa um áhugamál sín eða skrifa ömmu sinni og afa eða hvað sem er. Hann myndi smán saman læra að skrifa læsilega. Áherslan skyldi vera á framfarir.

Ári seinna hóf Tómas nám í íslenskum grunnskóla – þá í 1. bekk, sem sagt – hann hóf grunnskólagönguna aftur – nú ári seinna. Rétt er að taka fram að Tómas er tvítyngdur og hefur alltaf verið jafnvígur á báðum tungumálum – ensku og íslensku. Ég átti bágt með að trúa mínum eigin augum þegar á 100 daga hátíðinni – eftir eitthundrað daga í fyrsta bekk – að sonur minn skrifaði þrjú orð þegar hann var beðinn um að skrifa sögu um bónda sem átti 100 kindur. Hann skrifaði “Hann rak 100…” – ekkert annað- en skrifað með fullkominni ítalskri skrift – lykkjurnar allar á sínum stað. Ég fór að sitja kennslustundir til að fylgjast með aðferðunum og kom fljótlega auga á að ætlast var til þess að börnin drægju “rétt” til stafs. Ég varð hissa þegar ég tók eftir að það tíðkaðist að kennarinn strokaði út stafina ef börnin gerðu “mistök” við stafagerðina, þ.e. ef stafurinn var ekki akkúrat á línunni þá strokaði kennarinn út og lét barnið gera aðra tilraun. Þegar 100 dagar voru liðnir af skólanum var stafainnlögnin enn í gangi þar sem öll börnin unnu með staka stafi og hljóð hvort sem að þau kynnu að lesa eða ekki, þ.e. hvorki einstaklingsmiðuð né heildstæð nálgun að mínu mati.  

Ég tók saman sýnishorn af fyrstu 100 dögunum í móðurmálsbókinni í 1. bekk þegar hann var 5 ára – og stillti upp á móti sýnishorni af móðurmálskennslunni í 1. bekk þegar hann var 6 ára.




Hvað finnst ykkur – drap skriftarkennslan og áherslan á stafainnlögn hæfileika Tómasar til að skrifa og skapa sögur?

Ég læt fylgja með nokkrar hugmyndir um “Ritun til náms” úr bókinni Skapandi skóli – Handbók um fjölbreytta kennsluhætti og stafræna miðlun.

Best kveðjur,

Kristrún Lind Birgisdóttir framkvæmdastjóri

Áður birt á trappa.is fyrir nafnabreytingu


Hlaðvarp Ásgarðs um menntamál

Eftir Kristrún Birgisdóttir • 7. mars 2025
Á undanförnum árum höfum við hjá Ásgarð skólaráðgjöf unnið að því að skapa vettvang fyrir faglega umræðu um menntamál með því að gefa út Hlaðvarp Ásgarðs um menntamál. Hingað til höfum við gefið út 19 þætti, þar sem megin þemað hefur verið gæðamál. Þættirnir eru því oft og sérstaklega nýjustu sex þættirnir byggðir á viðmiðum um gæðastarf og eru hannaðir til að styðja kennara, skólastjórnendur og aðra sem starfa í menntakerfinu við að þróa og bæta skólastarf. Í þáttunum ræðum við við gesti og ráðgjafa Ásgarðs, sem veita innsýn í lykilhugtök og aðferðir sem styðja við markvissa og árangursríka skólaþróun. Við höfum lagt ríka áherslu á að tengja umræðuna við praktískar lausnir og reynslu úr vettvangi skólastarfs, þannig að hlustendur geti nýtt sér þekkinguna í eigin starfi. Hlaðvarpsþættirnir fjalla meðal annars um: Viðmið um gæðastarf - hvað einkennir góðan skóla og hvernig getum við unnið markvisst að umbótum? Nemendamiðað nám – aðferðir sem styrkja þátttöku og ábyrgð nemenda á eigin námi. Leiðsagnarmat og námsmat – hvernig við metum nám og framfarir á árangursríkan hátt. Faglegt lærdómssamfélag – hvernig kennarar og starfsfólk geta unnið saman að betri menntun og auknum gæðum í leik- námi og kennslu. Hagnýtar lausnir í skólastarfi – leiðir til að innleiða nýjar aðferðir í skólastarfi með áherslu á að deila reynslu og áætlunum sem nýtast í starfi. Hlaðvarpið hefur verið frábær leið til að miðla þekkingu og viðbrögðin hafa verið góð! Markmið okkar er að halda áfram að efla þessa umræðu og bjóða hlustendum upp á dýrmæt sjónarhorn og hagnýt ráð. 📢 Fylgstu með nýjustu þáttunum hér , allt telur þetta sem endurmenntun í starfi!

Frá Fjallabyggð til Bolungarvíkur

Eftir Kristrún Birgisdóttir • 7. febrúar 2025
Landshlutaflakkið heldur áfram, en viðfangsefni grunnskólanna eru þau sömu um allt land. Í síðustu viku ræddum við tækifæri í Fjallabyggð til að sameina endurskoðun á viðmiðum aðalnámskrár, og í þessari viku var röðin komin að Bolungarvík. Báðir skólarnir hafa lengi unnið með námsvísa sem leiðarljós í skipulagningu kennslu. Við ræddum ýtarlega möguleikana á að sameina þessa vinnu – að innleiða ný hæfniviðmið og endurskoða skólanámskrárgerðina samhliða, með sérstaka áherslu á gæðanámsmat. Virkilega spennandi! Góð skólanámskrá þarf að vera vel ígrunduð og skiljanleg öllum sem koma að skólastarfinu. Námsumsjónarkerfi þurfa að styðja við ferlið, og hverjum þræði skólanámskrárinnar þarf að fylgja eftir. Það er því upplagt að slá tvær flugur í einu höggi. Þetta er þó alls ekki einfalt – mikilvægt er að taka skynsamlegar ákvarðanir í upphafi og gefa sér nægan tíma til að innleiða breytingarnar vandlega. Það eru margar leiðir til að hefja og vinna innleiðingarferlið. Gæðaráð undir forystu skólastjórnenda ásamt markvissu samráði eru lykillinn að góðum árangri. Hér má sjá mynd sem var teiknuð í Bolungarvík á þriðjudaginn – fyrstu tilraun til að kortleggja þá vinnu sem framundan er við að betrumbæta skólanámskrána og byggja á traustum grunni þeirrar reynslu sem þegar hefur skapast. Öllum er velkomið að nýta sér myndina og lesa úr henni! 😊

Gæðaritun í Naustaskóla - Tímasparnaður og stuðningur!

Eftir Kristrún Birgisdóttir • 7. febrúar 2025
Í Naustaskóla er kennarateymi sem kennir 4. og 5. bekk. Teymið, þær Sunna, Þórey, Hrönn og Kristín hófu í haust að vinna eftir skipulagi um daglega ritun sem unnið er upp úr Ritunarramma Miðstöð menntunar og þjónustu (óbirt drög, 2024). Innra mats teymi Naustaskóla hafði komist að þeirri niðurstöðu að mikilvægt væri að skoða hvernig hægt væri að styðja kennara betur í að fóta sig í þeim kröfum sem birtast í ritunarrammanum og tryggja að nemenedur myndu fást við þær áskoranir sem þar birtast. Kennarateymið í 4. og 5. bekk buðu sig fram við að prófa að vinna með ritunarverkefnin og hafa gert svo frá skólabyrjun í haust. Ritunarverkefnin eru hluti af daglegu starfi, þó að eitthvað hafi þurft að aðlaga þau. Þær hafa þó unnið nánast öll verkefnin samkvæmt áætlun. Í ársskipulagi ritunar, sem fylgir kröfum ritunarrammans, er lögð áhersla á fjölbreytni og unnið með ólíkar tegundir texta, svo sem sögugerð, fræðitexta og rökfærslutexta. Nemendur semja ljóð, taka viðtöl, vinna með yndislestur í gegnum bókaklúbb og margt fleira. „Mánudagsritun“ er fastur liður og hefur leitt til augljósra framfara hjá öllum nemendum, allt frá greinilegum til mikilla framfara. Nemendur eru stoltir af verkefnum sínum, og kennarateymið leitar stöðugt nýrra leiða til að styðja ritun og málfræði í gegnum þessi verkefni. Kennarahópurinn var sammála um að það væri gríðarlega mikill tímasparnaður og öryggi sem fylgdi því að hafa aðgang að svo viðamiklu skipulagi sem þær geti treyst að standist kröfur. Þær tóku fram að þær upplifðu að verkefnin væru krefjandi en þær nýttu sér það til þess að efla hvor aðra sem fagmenn sem skilaði sér í metnaði til þess að setja sig inn í t.d. ljóðagerð og kveðskap! Ein mikilvægustu gæða einkenni teymiskennslu eru að kennarar lyfti hvort öðru upp og efli fagmennskuna - það er greinilega að eiga sér stað í þessu fyrirmyndar kennarateymi. Að sögn kennaranna hafa nemendur algjörlega blómstrað í skapandi vinnu með ritunarverkefni, þær njóta þess að fylgjast með þeim tjá sig á fjölbreyttan hátt og blása út af stolti af eigin verkefnum. Næstu skref hjá hópnum er að efla sig enn frekar í að veita nemendum endurgjöf og endurskipuleggja og samræma útfærslur á stílabókunum sjálfur og velja stærðir og gerðir við hæfi verkefnanna. Við fáum að heyra meira frá Naustaskólateyminu þegar þær koma í heimsókn í hlaðvarpsþáttinn okkar. Í mars kemur út ný sería af þáttum á hlaðvarpi Ásgarðs um menntamál þar sem lögð verður áhersla á gæðamál í menntakerfinu. Ritunarverkefnin - ársskipulag um ritun er aðgengilegur öllum kennurum hér fyrir yngsta, mið- og unglingastig Kristrún
Fleiri færslur
Share by: