Blog Layout

Fjarkennsla á grunnskólastigi

noreply • 10. janúar 2018

 

Fjarkennsla á grunnskólastigi

Við hjá Tröppu erum þeirra gæfu aðnjótandi að fá að taka þátt í lífi nokkurra unglinga sem búa í einu af afskekktasta sveitarfélagi landsins en 60% af þeirra kennslu og námi fer fram frá skrifstofunni okkar á Akureyri í rúmlega 500 km fjarlægð frá skólanum þeirra. Á hverjum degi hljóma samræður og glímur daglegra viðfangsefna í litlum sveitarskóla í mínum eyrum. Þvílík forréttindi að vera beintengdur námi og kennslu og þeim krefjandi viðfangsefnum sem kennarar og nemendur taka að sér daglega.

Fjarkennsla fjarlægur draumur

Þetta kann að hljóma eins og að ég sé 100 ára en það er óralangt síðan að ég leiddi hugann að fjarkennslu á grunnskólastigi, fyrst sem skólastjóri á Flateyri í kringum síðustu aldamót, en þá dreymdi mig um að komast í samstarf og samvinnu við aðra skóla og hafa aðgang að tækni til að geta boðið nemendum upp á hágæða stærðfræðikennslu, svo dæmi sé tekið. Ég var mjög meðvituð um að ég sjálf væri alls ekki besti kosturinn þegar kæmi að því að kenna nemendum mínum stærðfræði en það var ekki tæknilega mögulegt að koma góðri stærðfræðikennslu inn til nemenda minna á Flateyri á þeim tíma. Netsamband var langt frá því nægilega gott til þess að koma myndefni á milli staða, sérstakur fjarfundarbúnaður var allt of dýr og efni á borð við Kahn Academy, Youtube eða Stoðkennarann var ekki í boði. Við vorum ein í myrkrinu á milli hárra fjalla með námsbækur frá Ríkisútgáfu námsbóka einar að vopni.


Síðar var ég þeirrar gæfu aðnjótandi að fá að taka þátt í að halda utan um fjarkennsluverkefni sem fóstruð voru hjá menntamálaráðuneytinu og tengdust nokkrum sveitarfélögum á Vestfjörðum. Þetta var nokkrum árum síðar. Sama staða var uppi, fjarbúnaður var dýr og takmarkaðar leiðir voru í boði fyrir kennara til þess að vera í virku sambandi við nemendur á fjarenda. Starfið fólst yfirleitt í því að senda út kennslu frá einum stað til annars. Nemendur á fjarenda voru staddir í öðru rými en að öðru leyti var námsefnið og viðfangsefnin þau sömu og við höfðum aðgang að á Flateyri nokkrum árum áður. Munurinn fólst í því að menntamálaráðuneytið tók þátt í kostnaði og greiddi fyrir búnaðinn og ráðgjöfina, ef ég man rétt.  

Tækifæri á 21. öldinni

Á þessum u.þ.b. 15 árum hefur mikið vatn runnið til sjávar í tækniiðnaðinum. Nú er hægt að komast í fjarsamband við skóla, nemendur og kennara með hjálp svo margra forrita að við höfum varla lengur tölu á þeim; Kara , Skype, Messenger, Whatsap, Viber, Facetime, Zoom, Google, o.s.frv. Mörg þessara forrita eru ókeypis og eru einföld í uppsetningu. Nemendur, kennarar og skólastjórar eiga eða hafa aðgang að snjallsímum og tölvum. Auk þess býr internetið yfir nánast ótakmörkuðu efni af forritum og upplýsingum.

En er þá almenn gróska í fjarkennslu og námi á grunnskólastigi?

Svarið er nei. Ég veit ekki til þess að það sé nokkurt annað fjarkennsluverkefni í gangi á Íslandi í dag, a.m.k. ekki á grunnskólastigi. Ég veit ekki til þess að yfirvöld menntamála, annað en viðkomandi sveitarfélag sem við sinnum daglega, séu að fjárfesta í fjarnámi og -kennslu. Loksins hefur tæknin náð svo langt að auðvelt er koma kennslu og námi  til skila með fjölbreyttum hætti til nemenda í dreifðum byggðum landsins og renna þannig styrkum stoðum undir það góða starf sem annars er unnið í litlum skólum. Nemendur okkar eru lifandi dæmi um það.

Ég vona að það sé hrein og klár yfirsýn að fjarnámi og kennslu á grunnskólastigi sé ekki sinnt sem skyldi en bendi hér góðfúslega á að hér er tækifæri og lag til þess að gera betur í fjarkennslumálum.

Kristrún Lind Birgisdóttir

Framkvæmdastjóri Ásgarðs 


Áður birt á Trappa.is fyrir nafnabreytingu


Eftir Kristrún Birgisdóttir 7. mars 2025
Á undanförnum árum höfum við hjá Ásgarð skólaráðgjöf unnið að því að skapa vettvang fyrir faglega umræðu um menntamál með því að gefa út Hlaðvarp Ásgarðs um menntamál. Hingað til höfum við gefið út 19 þætti, þar sem megin þemað hefur verið gæðamál. Þættirnir eru því oft og sérstaklega nýjustu sex þættirnir byggðir á viðmiðum um gæðastarf og eru hannaðir til að styðja kennara, skólastjórnendur og aðra sem starfa í menntakerfinu við að þróa og bæta skólastarf. Í þáttunum ræðum við við gesti og ráðgjafa Ásgarðs, sem veita innsýn í lykilhugtök og aðferðir sem styðja við markvissa og árangursríka skólaþróun. Við höfum lagt ríka áherslu á að tengja umræðuna við praktískar lausnir og reynslu úr vettvangi skólastarfs, þannig að hlustendur geti nýtt sér þekkinguna í eigin starfi. Hlaðvarpsþættirnir fjalla meðal annars um: Viðmið um gæðastarf - hvað einkennir góðan skóla og hvernig getum við unnið markvisst að umbótum? Nemendamiðað nám – aðferðir sem styrkja þátttöku og ábyrgð nemenda á eigin námi. Leiðsagnarmat og námsmat – hvernig við metum nám og framfarir á árangursríkan hátt. Faglegt lærdómssamfélag – hvernig kennarar og starfsfólk geta unnið saman að betri menntun og auknum gæðum í leik- námi og kennslu. Hagnýtar lausnir í skólastarfi – leiðir til að innleiða nýjar aðferðir í skólastarfi með áherslu á að deila reynslu og áætlunum sem nýtast í starfi. Hlaðvarpið hefur verið frábær leið til að miðla þekkingu og viðbrögðin hafa verið góð! Markmið okkar er að halda áfram að efla þessa umræðu og bjóða hlustendum upp á dýrmæt sjónarhorn og hagnýt ráð. 📢 Fylgstu með nýjustu þáttunum hér , allt telur þetta sem endurmenntun í starfi!
Eftir Kristrún Birgisdóttir 7. febrúar 2025
Landshlutaflakkið heldur áfram, en viðfangsefni grunnskólanna eru þau sömu um allt land. Í síðustu viku ræddum við tækifæri í Fjallabyggð til að sameina endurskoðun á viðmiðum aðalnámskrár, og í þessari viku var röðin komin að Bolungarvík. Báðir skólarnir hafa lengi unnið með námsvísa sem leiðarljós í skipulagningu kennslu. Við ræddum ýtarlega möguleikana á að sameina þessa vinnu – að innleiða ný hæfniviðmið og endurskoða skólanámskrárgerðina samhliða, með sérstaka áherslu á gæðanámsmat. Virkilega spennandi! Góð skólanámskrá þarf að vera vel ígrunduð og skiljanleg öllum sem koma að skólastarfinu. Námsumsjónarkerfi þurfa að styðja við ferlið, og hverjum þræði skólanámskrárinnar þarf að fylgja eftir. Það er því upplagt að slá tvær flugur í einu höggi. Þetta er þó alls ekki einfalt – mikilvægt er að taka skynsamlegar ákvarðanir í upphafi og gefa sér nægan tíma til að innleiða breytingarnar vandlega. Það eru margar leiðir til að hefja og vinna innleiðingarferlið. Gæðaráð undir forystu skólastjórnenda ásamt markvissu samráði eru lykillinn að góðum árangri. Hér má sjá mynd sem var teiknuð í Bolungarvík á þriðjudaginn – fyrstu tilraun til að kortleggja þá vinnu sem framundan er við að betrumbæta skólanámskrána og byggja á traustum grunni þeirrar reynslu sem þegar hefur skapast. Öllum er velkomið að nýta sér myndina og lesa úr henni! 😊
Eftir Kristrún Birgisdóttir 7. febrúar 2025
Í Naustaskóla er kennarateymi sem kennir 4. og 5. bekk. Teymið, þær Sunna, Þórey, Hrönn og Kristín hófu í haust að vinna eftir skipulagi um daglega ritun sem unnið er upp úr Ritunarramma Miðstöð menntunar og þjónustu (óbirt drög, 2024). Innra mats teymi Naustaskóla hafði komist að þeirri niðurstöðu að mikilvægt væri að skoða hvernig hægt væri að styðja kennara betur í að fóta sig í þeim kröfum sem birtast í ritunarrammanum og tryggja að nemenedur myndu fást við þær áskoranir sem þar birtast. Kennarateymið í 4. og 5. bekk buðu sig fram við að prófa að vinna með ritunarverkefnin og hafa gert svo frá skólabyrjun í haust. Ritunarverkefnin eru hluti af daglegu starfi, þó að eitthvað hafi þurft að aðlaga þau. Þær hafa þó unnið nánast öll verkefnin samkvæmt áætlun. Í ársskipulagi ritunar, sem fylgir kröfum ritunarrammans, er lögð áhersla á fjölbreytni og unnið með ólíkar tegundir texta, svo sem sögugerð, fræðitexta og rökfærslutexta. Nemendur semja ljóð, taka viðtöl, vinna með yndislestur í gegnum bókaklúbb og margt fleira. „Mánudagsritun“ er fastur liður og hefur leitt til augljósra framfara hjá öllum nemendum, allt frá greinilegum til mikilla framfara. Nemendur eru stoltir af verkefnum sínum, og kennarateymið leitar stöðugt nýrra leiða til að styðja ritun og málfræði í gegnum þessi verkefni. Kennarahópurinn var sammála um að það væri gríðarlega mikill tímasparnaður og öryggi sem fylgdi því að hafa aðgang að svo viðamiklu skipulagi sem þær geti treyst að standist kröfur. Þær tóku fram að þær upplifðu að verkefnin væru krefjandi en þær nýttu sér það til þess að efla hvor aðra sem fagmenn sem skilaði sér í metnaði til þess að setja sig inn í t.d. ljóðagerð og kveðskap! Ein mikilvægustu gæða einkenni teymiskennslu eru að kennarar lyfti hvort öðru upp og efli fagmennskuna - það er greinilega að eiga sér stað í þessu fyrirmyndar kennarateymi. Að sögn kennaranna hafa nemendur algjörlega blómstrað í skapandi vinnu með ritunarverkefni, þær njóta þess að fylgjast með þeim tjá sig á fjölbreyttan hátt og blása út af stolti af eigin verkefnum. Næstu skref hjá hópnum er að efla sig enn frekar í að veita nemendum endurgjöf og endurskipuleggja og samræma útfærslur á stílabókunum sjálfur og velja stærðir og gerðir við hæfi verkefnanna. Við fáum að heyra meira frá Naustaskólateyminu þegar þær koma í heimsókn í hlaðvarpsþáttinn okkar. Í mars kemur út ný sería af þáttum á hlaðvarpi Ásgarðs um menntamál þar sem lögð verður áhersla á gæðamál í menntakerfinu. Ritunarverkefnin - ársskipulag um ritun er aðgengilegur öllum kennurum hér fyrir yngsta, mið- og unglingastig Kristrún
Fleiri færslur
Share by: